06 Robocze punkty graniczne

Robocze punkty graniczne w AcadGeo służą do wszelkich działań związanych z punktami granicznymi oraz granicami działki. Pomagają nam w przeglądaniu i analizowaniu punktów i ich atrybutów. Stanowią punkt wyjścia do tworzenia szkiców polowych oraz szkiców przebiegu granic działek ewidencyjnych. Dodatkowo są elementem roboczej bazy danych, którą tworzymy podczas zleceń związanych z ewidencją gruntów i budynków.

1. Dodawanie punktu

Po wybraniu narzędzia Dodaj w pasku poleceń pojawi się komunikat o możliwości wyboru trybu dodawania roboczych punktów granicznych. Aby wybrać tryb należy wpisać w pasku poleceń odpowiednią literę wyróżnioną kolorem niebieskim : A – Auto, Z – Z ośrodka, R – Roboczy, O – Okno, K – Kombinacje, S – z ośrodka selekcja.

Możemy wybrać z pośród 5 trybów ten który nam najbardziej odpowiada w danym momencie:

1) Auto – punkty wstawiamy w wybranym przez nas miejscu na ekranie. Punktom przyporządkowane są kolejne numery rozpoczynając od 1.

2) Zosrodka – wskazujemy pojedynczo punkty graniczne zaimportowane z GML. Numer punktu oraz jego atrybuty opisowe pobierane są z punktu granicznego.

3) Roboczy – podobnie jak w przypadku Auto punkty wstawiamy w wybranym przez nas miejscu na ekranie. Punktom przyporządkowane są kolejne numery rozpoczynając od 1.

4) Okno – wyświetla się okno pozwalające nadać odpowiedni numer, atrybuty, stabilizację punktu oraz wskazać współrzędne XY punktu

5) Kombinacje – wybierając ten tryb w pierwszej kolejności wskazujemy punkt graniczny z ośrodka, zaimportowany z GML a następnie wskazujemy na ekranie współrzędne XY punktu roboczego, pochodzącego z pomiaru lub obliczeń.

6) zosrodkaSelekcja – wskazujemy punkty graniczne pochodzące z bazy ODGiK, zaimportowane z GML. Za pomocą selekcji zaznaczamy obszar z w obrębie którego w miejscu punktów granicznych są dodawane robocze punkty graniczne. Numer punktu oraz jego atrybuty opisowe pobierane są z punktu granicznego.

Wśród elementów roboczych punktów granicznych możemy wyróżnić: Stempel, blok punktu z rozróżnieniem na nowy, istniejący, stabilizowany i niestabilizowany oraz etykiety punktu. O ile blok punktu i etykiety możemy przesuwać na rysunku według potrzeb o tyle stempel wskazuje nam dokładane miejsce wstawienia punktu, nie możemy go przesuwać. Należy wiedzieć ze stempel jest widoczny w rysunku, lecz nie jest widoczny na wydruku. Każdy element jest zapisany na osobnej warstwie dzięki czemu w dowolnym momencie możemy wygasić warstwę z wybranym elementem.

2. Edycja punktu

Gdy w rysunku mamy już dodane robocze punkty graniczne możemy przejść do ich edycji.

W tym celu wybieramy narzędzie Edytuj z obszaru wstążki lub w pasku poleceń wpisujemy RoboczyPunktGranicznyEdycja, a następnie wskazujemy roboczy punkt graniczny, który chcemy edytować.

Pojawi się okno edycji, w którym możemy wybrać lub zmienić następujące atrybuty:

1) Numer i identyfikator punktu – jeśli punkt był dodany poprzez tryb z ośrodka, selekcja z ośrodka lub kombinacje numer oraz identyfikator punktu został pobrany ze wskazanego punktu granicznego. Gdy wykorzystywaliśmy inny tryb wstawiania punktów pole Numer ma przypisaną wartość domyślną lub wpisaną przez nas.

2) Stabilizacja – w tym polu możemy wybrać oznaczenie rodzaju stabilizacji/markowania punktu istniejącego lub nowego. Jeśli wybierzemy stabilizacje punktu istniejącego punkt oraz etykieta wyświetli się na czarno, natomiast w przypadku stabilizacji nowej punkt oraz etykieta wyświetli się w kolorze czerwonym. Wyświetlanie punktów i etykiet zostanie szerzej omówione przy zakładce Wyświetlanie w oknie edycji.

3) Współrzędne i atrybuty – w tej części mamy możliwość wpisania, wskazania oraz porównania współrzędnych punktu pochodzących z ośrodka oraz roboczych pochodzących z pomiaru lub obliczeń. Pierwsze mamy współrzędne i atrybuty punku z ośrodka. Dodając punkty w trybie z ośrodka, z ośrodka selekcja lub kombinacje współrzędne oraz atrybuty punktu z ośrodka zostały pobrane ze wskazanego punktu granicznego. Jeśli nie mamy uzupełnionych tych danych możemy to zrobić ręcznie wpisując współrzędne i atrybuty w odpowiednie pola lub korzystając przycisków obok słowa Ośrodek. Za pomocą pierwszego przycisku wskazujemy współrzędne XY klikając punkt na mapie. W tym przypadku atrybuty opisowe musimy uzupełnić ręcznie. Używając drugiego przycisku możemy wskazać punkt graniczny zaimportowany z ośrodka z którego zostaną pobrane współrzędne oraz atrybuty punktu. Kolejnym przyciskiem możemy usunąć uzupełnione już dane w wierszu ośrodek. Wiersz poniżej dotyczy punktu roboczego i współrzędne tego punktu są uzupełniane podczas dodawania punktu w trybie Auto, Roboczy, Kombinacje. Jeśli używaliśmy innego trybu dodania punktu możemy go również dodać ręcznie wpisując współrzędne XY o raz atrybuty w odpowiednie pola lub wskazać punkt na mapie za pomocą pierwszego z przycisków.

Jeśli wskazane są oba punkty (Ośrodek i Roboczy) to obliczona i wyświetlona została różnica współrzędnych X, Y oraz odległość między punktami.

W górnej części pola Współrzędne, atrybuty mamy możliwość podania dopuszczalnej odchyłki poprzez, którą określamy czy punkt zostanie zmodyfikowany czy też nie. Domyślnie jest ustawiona wartość 0,15m zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ewidencji gruntów i budynków z 2021 roku.

Możemy też zaznaczyć dwie dodatkowe opcje:

• Zezwól na zmianę współrzędnych jeśli różnica będzie poniżej dopuszczalnej odchyłki wtedy bez względu na różnicę współrzędne punktu zostaną zmodyfikowane do wartości z punktu roboczego.

• Automatyczne SPD, ISD – ta opcja dotyczy zaczytanych punktów granicznych według rozporządzenia z 2015r. gdzie podawane były atrybuty ZDR, BPP oraz RZG. Na ich podstawie automatycznie program może wyznaczyć atrybuty SPD i ISD zgodne z rozporządzeniem z 2021r.

Po wprowadzeniu dotychczas omawianych danych przechodzimy do wiersza Operat. Klikając w przycisk kalkulator Oblicz zostaną uzupełnione wynikowe współrzędne oraz atrybuty punktu na podstawie wiersza Ośrodek oraz Roboczy uwzględniając podaną dopuszczalną odchyłkę.

Wraz z obliczeniem w wierszu Operat wynikowych współrzędnych i atrybutów oznaczony zostanie również status punktu: Niezmodyfikowany – jeśli współrzędne oraz atrybuty opisowe zgodne są z tymi z ośrodka lub Zmodyfikowany – jeśli współrzędne lub atrybuty punktu zostają zmienione zgodnie z punktem roboczym.

Można tez samodzielnie oznaczyć status punktu jako:

• nowy - gdy uzupełniony jest tylko wiersz dotyczący punktu roboczego. Wartości z wiersza Roboczy zostaną przepisane do wiersza Operat.

• Do usunięcia – gdy uzupełnione są tylko wartości dotyczące punktu z ośrodka.

4) Procedury – w tym polu możemy oznaczyć procedurę, której dotyczy dany punkt. Jest to konieczne przy tworzeniu protokołów ewidencyjnych o których więcej zostanie opisane w kolejnych artykułach.

W kolejnej zakładce Kody możemy ustawić kod punktu, który później może być wyeksportowany do pliku.

W zakładce dane opisowe możemy ustawić datę modyfikacji punktu, wstawić komentarz Opis czy uwagi dotyczące punktu.

W ostatniej zakładce ustawiamy opcje wyświetlania punktu i etykiet. U samej góry, możemy wpisać skalę w jakiej wyświetlony będzie punkt wraz z etykietami. Następnie wybieramy na podstawie, których danych generowane są etykiety oraz miejsce wstawienia symbolu punktu. Jeśli wybierzemy opcję Ośrodek etykiety punktu wyświetlą się zgodnie z danymi dla punktu z ośrodka. W przypadku gdy wartości dla punktu nie będą uzupełnione etykiety nie wyświetlą się. Podobnie wybierając opcję Roboczy i Operat. Wraz ze zmianą miejsca wstawienia symbolu punktu modyfikują się granice działki związanej z tym punktem.

3. Usuwanie punktu

Aby usunąć punkt należy wybrać narzędzie usuń ze wstążki Roboczy punkt graniczny lub w pasku poleceń wpisać RoboczyPunktGranicznyUsun. Następnie wybrać tryb usuwania punktów wpisując w pasku poleceń:

J – Jeden – jeśli chcemy usuwać pojedynczo wskazując odpowiednie punkty

S – Selekcja – jeśli chcemy zaznaczyć punkty do usunięcia na pomocą selekcji

W – Wszystko – jeśli chcemy usunąć z rysunku wszystkie robocze punkty graniczne

Następnie przechodzimy do narzędzi, które umożliwiają nam działania nie ma na pojedynczym puncie a na wszystkich roboczych punktach granicznych w rysunku.

Narzędzie przebuduj służy do zmiany ustawień wyświetlania wszystkich punktów i ich etykiet w danym rysunku.

W oknie Przebuduj mamy możliwość wybrania skali punktów, źródła skąd pobierane są dane do etykiet, oraz pól wartości na podstawie których wyświetlane są etykiety.

Jeśli chcemy w całym rysunku tylko zmienić skalę wyświetlania punktów wraz z etykietami możemy użyć kolejnego narzędzia Przeskaluj. Po kliknięciu w odpowiedni przycisk w pasku poleceń pojawi się komenda podaj skalę:. Gdy wpiszemy odpowiednią liczbę i klikniemy Enter etykiety punktów granicznych w rysunku zostaną przeskalowane.

Ustawienia pozwalają nam na ustawienie domyślnych wartości poszczególnym pól przed rozpoczęciem dodawania punktów, dzięki temu wybrane wartości będą automatycznie ustawione dla nowododanych punktów.

W Oknie Ustawienia Roboczych punktów granicznych znajdują się zakładki, które powinniśmy już znać z poprzednio wyświetlanych narzędzi. Możemy tutaj ustawić opcje Auto które są związane z powiązaniem roboczych punktów granicznych z obiektami punkt graniczny czy też auto numerację. Wybrać możemy rodzaj stabilizacji, atrybuty opisowe dla punktu roboczego oraz procedurę której dotyczyć będą punkty.

W kolejnych zakładkach możemy ustawić kody, opis, komentarz, ustawienia wyświetlania punktów, ustawienia trybu wstawiania punktów poprzez kombinacje. Wybrać możemy 3 czynności, które będą miały miejsce podczas wstawiania punktu. Wskazanie punktu z ośrodka, wskazanie położenia punktu roboczego i wyświetlanie okna do wprowadzania danych.

Za pomocą narzędzie Lista możemy wyświetlać wszystkie punkty z uwzględnieniem podziału ze względu na status punktu.

W kolejnych zakładkach wyświetlane są punkty z rysunku które mają status: niezmodyfikowane, zmodyfikowane, nowe, do usunięcia, brak oraz wszystkie punkty. Możemy wskazać, które pola mają wyświetlane w podglądzie.

Oczywiście punkty robocze punkty graniczne możemy w prosty sposób wyeksportować do pliku. Służy do tego narzędzie eksport.

W oknie eksportu wyróżniamy dwie części. Eksport punktów do pliku Doc, Docx, Odt, Rtf, Pdf. W tej części możemy wybrać format pliku do którego wyeksportowane zostaną punkty oraz atrybuty które mają być wykazane tabeli. W pliku zostaną wykazane punkty wraz z wybranymi atrybutami z podziałem ze względu na status punktu. Możemy również wskazać podgrupę punktów geodezyjnych, które również zostaną zapisane w pliku w osobnej tabeli.

Druga część dotyczy eksportu punktów do plików tekstowych. Aby punkt mógł zostać zapisany musi mieć uzupełnione pola dotyczące punktu Operat. Dla punktów o różnych statusach zostaną utworzone osobne pliki tekstowe. Możemy oznaczyć, punkty o których statusach chcemy aby zostały wyeksportowane. Wybieramy które atrybuty punktu mają zostać wyeksportowane oraz czy w pierwszej linii powinny znajdować się oznaczenia atrybutów.

Ostatnim narzędziem jest porównanie punktów, za pomocą którego generowany jest plik .csv w który zawiera porównanie punktów z ośrodka i z pomiaru, wyliczoną odchyłkę oraz wynikowe współrzędne i atrybuty punktów.